اثر تنش گرما بر جوانه‌زنی و رشد دانه‌گرده در گیاه فلفل (capsicum annuum l.) در شرایط درون شیشه‌ای

دما یکی از عوامل محیطی تأثیرگذار بر مراحل مختلف تشکیل میوه و دانه می باشد. دراین مطالعه اثر تنش گرما بر مراحل جوانه زنی دانۀ گرده و رشد لوله گرده گیاه فلفل capsicum annuum l.var. malali در شرایط درون شیشه ای مورد بررسی قرارگرفت. گیاهان پس از ورود به فاز زایشی به دو گروه تقسیم شدند. گروه شاهد در تیمار دمایی 3 25 درجه سانتی گراد در روز و 3 18 درجه سانتی گراد در شب و گروه تیمار در دمای 3 38 درجه سانتی گراد در روز و 3 28 درجه سانتی گراد در شب قرار گرفتند. دانه گرده حاصل از گلهای شاهد و گلهای تحت تنش گرما در محیط کشت که حاوی 10 ساکارز درصد، 1/0 میلی مول اسید بوریک، 1 میلی مول کلرید کلسیم و 1 درصد آگار بود کشت داده شد و در تیمارهای دمایی از 0 تا 40 درجه سانتی گراد با فاصله های دمایی 5 درجه سانتی گراد قرار گرفتند و درصد جوانه زنی ومیزان رشد لوله های گرده طی ساعات اول، دوم و سوم بعد از کشت محاسبه شد. درصد جوانه زنی دانه گرده جمع آوری شده ازگلهای شاهد درتیمار دمای 25-20 درجه سانتی گراد 80 درصد بود که به کمتر از 5 درصد در تیمارهای دمایی بالاتر از 35 و کمتر از 5 درجه سانتی گراد رسید .جوانه زنی دانه گرده گلهای تحت تیمار گرما در دمای 25-20 از حدود 15 درصد به کمتر از 5 درصد در تیمارهای دمایی بالاتر از 30 و کمتر از 10 درجه سانتی گراد رسید. رشد لوله گرده گلهای شاهد از 5/0 میلی متر در دمای 25-20 درجه سانتی گراد به کمتر از 005/0 میلی متر در تیمارهای دمایی بالاتر از 35 و کمتر از 10 درجه سانتی گراد رسید. رشد لوله گرده گلهای تحت تیمار گرما نیز از 07/0 میلی متر در دمای 25-20 درجه سانتی گراد به حدود صفر در تیمارهای دمایی بالاتر از 35 و کمتر از 10 درجه سانتی گراد رسید. بررسی برشهای میکروتومی بساک گلهای تحت تنش و شاهد نیز نشان دهنده افزایش چشمگیر تعداد دانه های گرده غیر عادی و توخالی می باشد. نتایج حاصل از این بررسی حاکی از حساسیت بالای اندام زایشی نر گیاه فلفل نسبت به تنش گرما می باشد.